het bestemmingsplan Glastuinbouwgebied Kanaalzone - herziening 2017 met identificatienummer NL.IMRO.0715.BPGTB04-VG01 van de gemeente Terneuzen.

de geometrisch bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbij behorende bijlagen.

In het kader van het bestemmingsplan Glastuinbouwgebied Kanaalzone - herziening 2017 worden de regels als volgt gewijzigd of aangevuld.

Van de bestemming Glastuinbouwdoeleinden (artikel 5 van het bestemmingsplan 'Glastuinbouwgebied Kanaalzone' ) wordt de bepaling in lid 1 onder a ingetrokken en opnieuw vastgesteld, luidende:

1. a. uitoefening van volwaardige glastuinbouwbedrijven al dan niet met gebruik van groeibevorderende of conditionerende belichting, zoals assimilatiebelichting of cyclische belichting, met dien verstande dat in geval van toepassing van genoemde belichting geldt dat:
   1. 1. kassen (gevels en dak) tot ten minste 95% van het oppervlak van het lichtdoorlatende materiaal zijn afgeschermd tegen horizontale en verticale lichtstraling;
   2. 2. de lichtsterkte in elk geval niet meer dan 15.000 lux per m² mag bedragen.

Het bestaand gebruik, dat in overeenstemming is met de bestemming volgens dit plan, maar afwijkt van de regeling zoals opgenomen in artikel 2 lid a onder sub 1. van dit plan, wordt geacht aan het plan te voldoen. Op het gebruik zoals hiervoor bedoeld, is het Overgangsrecht niet van toepassing.

Grond die eenmaal in aanmerking is genomen bij het toestaan van een bouwplan waaraan uitvoering is gegeven of alsnog kan worden gegeven, blijft bij de beoordeling van latere bouwplannen buiten beschouwing.

1. a. Een bouwwerk dat op het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan aanwezig of in uitvoering is, dan wel gebouwd kan worden krachtens een omgevingsvergunning voor het bouwen, en afwijkt van het plan, mag, mits deze afwijking naar aard en omvang niet wordt vergroot:
   1. 1. gedeeltelijk worden vernieuwd of veranderd;
   2. 2. na het teniet gaan ten gevolge van een calamiteit geheel worden vernieuwd of veranderd, mits de aanvraag van de omgevingsvergunning voor het bouwen wordt gedaan binnen twee jaar na de dag waarop het bouwwerk is teniet gegaan.
2. b. Het bevoegd gezag kan eenmalig in afwijking van het bepaalde in sublid a een omgevingsvergunning verlenen voor het vergroten van de inhoud van een bouwwerk als bedoeld in sublid a met maximaal 10%.
3. c. Sublid a is niet van toepassing op bouwwerken die weliswaar bestaan op het tijdstip van inwerkingtreding van het plan, maar zijn gebouwd zonder vergunning en in strijd met het daarvoor geldende plan, daaronder begrepen de overgangsbepaling van dat plan.

1. a. Het gebruik van grond en bouwwerken dat bestond op het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan en hiermee in strijd is, mag worden voortgezet.
2. b. Het is verboden het met het bestemmingsplan strijdige gebruik, bedoeld in sublid a, te veranderen of te laten veranderen in een ander met dat plan strijdig gebruik, tenzij door deze verandering de afwijking naar aard en omvang wordt verkleind.
3. c. Indien het gebruik, bedoeld in sublid a, na de inwerkingtreding van het plan voor een periode langer dan een jaar wordt onderbroken, is het verboden dit gebruik daarna te hervatten of te laten hervatten.
4. d. Sublid a is niet van toepassing op het gebruik dat reeds in strijd was met het voorheen geldende bestemmingsplan, daaronder begrepen de overgangsbepalingen van dat plan.

Deze regels worden aangehaald als Regels van het bestemmingsplan Glastuinbouwgebied Kanaalzone - herziening 2017 van de gemeente Terneuzen.

Voor het glastuinbouwgebied in de Kanaalzone in Terneuzen heeft de gemeenteraad op 26 juni 2008 het bestemmingsplan 'Glastuinbouwgebied Kanaalzone' vastgesteld. Daarin zijn onder andere voor het gebruik van groeibevorderende of conditionerende belichting voorschriften opgenomen om lichtoverlast naar de omgeving te voorkomen.

Na de ontvangst van klachten uit Westdorpe en de vragen uit de gemeenteraad over lichthinder afkomstig van de kassen is gebleken dat de redactie van de planvoorschriften onvoldoende basis biedt om de voor dit gebied gewenste lichtafscherming te kunnen afdwingen. Het gemeentebestuur heeft besloten tot aanpassing van genoemd voorschrift via een partiële herziening van het bestemmingsplan. Om in de tussenliggende tijd ongewenste ontwikkelingen te voorkomen heeft de gemeenteraad op 1 juni 2017 een voorbereidingsbesluit genomen.

In het bestemmingsplan Glastuinbouwgebied Kanaalzone is bepaald dat in het gebied volwaardige glastuinbouwbedrijven mogen worden gevestigd en uitgeoefend. Ook daarbij behorende voorzieningen zijn toegestaan. De glastuinbouwbedrijven mogen groeibevorderende of conditionerende belichting, zoals assimilatiebelichting of cyclische belichting toepassen, maar daaraan zijn wel voorwaarden verbonden. Zo is in artikel 5 lid 1 onder a bepaald dat kassen (gevel en dak) tot ten minste 95% van het oppervlak van het lichtdoorlatende materiaal moeten zijn afgeschermd tegen horizontale en verticale lichtuitstraling bij een lichtsterkte van 15.000 lux per m².

Figuur 2.1 Plankaarten bestemmingsplan Glastuinbouwgebied Kanaalzone

Gebleken is dat de bepaling onvoldoende basis is om de voor dit gebied gewenste lichtafscherming te kunnen afdwingen. De huidige bepaling voorziet namelijk slechts in het geval dat er 15.000 lux per m2 wordt gebruikt. Strikt genomen geldt genoemde afschermingsbepaling niet bij andere lichtsterktes.

Uit de notitie 'Licht scenario's glastuinbouw Terneuzen' die ten behoeve van het MER is opgesteld, blijkt dat ter bescherming van de nabij gelegen natuurgebieden (verstoringsgevoelige vogels) en het voorkomen van lichthinder in combinatie met de bescherming van een goed woon- en leefklimaat ter plaatse van de bebouwingsconcentraties Zwartenhoek, Sonnevanck en Schapenbout een lichtafscherming van ten minste 95% bij een maximale lichtsterkte van 15.000 lux per m² noodzakelijk is.

In de toelichting op het hiervoor vermelde bestemmingsplan is het relevante beleidskader voor het regelen van donkertebeleid of het voorkomen van lichthinder beschreven. Sinds de vaststelling zijn beleid en wetgeving echter gewijzigd.

In het Omgevingsplan Zeeland 2006-2012 van de provincie werd veel aandacht besteed aan de bescherming van de duisternis. De Kanaalzone (en de daarin opgenomen glastuinbouwontwikkeling) was daar echter expliciet van uitgezonderd (stedelijke ontwikkelingszone gelegen buiten het landelijke gebied). Momenteel geldt het Omgevingsplan Zeeland 2012-2018 (inclusief de partiële herziening uit 2016). Daarin wordt nog steeds grote waarde gehecht aan het beschermen van delen van Zeeland waar de donkerte een echte meerwaarde heeft tegen onnodige lichthinder, zonder overigens belemmerend te werken. De rol van de Provincie is nu echter beperkt tot het beoordelen van ruimtelijke plannen waarbij bij grootschalige lichttoepassingen zoals een grootschalig verlicht kassengebied worden mogelijk gemaakt. De Provincie heeft geen rol meer voor het beoordelen van (milieu)vergunningen. Dit is namelijk wettelijk geregeld in het Activiteitenbesluit milieubeheer.

Voor glastuinbouwbedrijven gold destijds het Besluit glastuinbouw, waarin onder meer regels waren opgenomen over de afscherming van assimilatiebelichting. Deze Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) is inmiddels vervallen en vervangen door voornoemd besluit. Op dit besluit wordt hierna ingegaan.

Activiteitenbesluit milieubeheer

Het gebruik van assimilatiebelichting is tegenwoordig geregeld in paragraaf 3.5.1 het Activiteitenbesluit. Dit besluit stelt eisen aan assimilatiebelichting: in de periode zonsondergang tot zonsopgang moet lichthinder voor omwonenden worden voorkomen en de duisternis en het donkere landschap worden beschermd. Kassen moeten aan de bovenkant een lichtscherminstallatie hebben, die ten minste 98% lichtuitstraling kán verminderen (artikel 3.56 lid 1 Activiteitenbesluit). Een lichtscherminstallatie kan bestaan uit één schermdoek, maar ook uit verschillende onderdelen of meerdere schermdoeken.

Als alleen overdag assimilatiebelichting wordt toegepast, is er geen lichtscherminstallatie verplicht.

Voor kassen die assimilatiebelichting toepassen gelden van zonsondergang tot zonsopgang de volgende regels:

1. 1. een dicht getrokken zijgevelscherm met op 10 meter afstand ten minste 95% lichtreductie (3.59);
2. 2. bij meer dan 15.000 lux ook een dicht getrokken boven scherm met ten minste 98% lichtreductie;
3. 3. bij minder van 15.000 lux en alleen toepassing in de nanacht ook een effectieve boven afschermsysteem met ten minste 74% lichtreductie;
4. 4. bij minder van 15.000 lux en toepassing in de donkerte periode ook een effectief boven afschermsysteem met ten minste 98% lichtreductie. De donkerte periode is:

• van 1 september tot 1 november van het tijdstip van een half uur na zonsondergang tot 02.00 uur;
• van 1 november tot 1 april van 18.00 tot 24.00 uur;
• van 1 april tot 1 mei van het tijdstip van een half uur na zonsondergang tot 02.00 uur.

Ook mogen de lampen niet te zien zijn buiten de inrichting (artikel 3.59 Activiteitenbesluit).

Voor specifieke bedrijfssituaties is overgangsrecht van toepassing.

De afschermingseisen zijn niet van toepassing op cyclische belichting, stuurlicht, werkverlichting en terreinverlichting. Het bevoegd gezag kan hiervoor wel eisen stellen met de zorgplicht van artikel 2.1 lid 4 Activiteitenbesluit.

Gemeentelijk donkertebeleid

Met betrekking tot de beoogde glastuinbouwontwikkeling in de Kanaalzone is de gemeente Terneuzen van oordeel, dat er in het betrokken gebied sprake is van ruimtelijk relevante redenen om een donkertebeleid te voeren. Die ruimtelijk relevante redenen zijn de aanwezigheid van de woonkern Westdorpe in de omgeving van het glastuinbouwgebied, de (aanleg van de) ecologische verbindingszone direct langs het glastuinbouwgebied en de aanwezigheid van bestaand natuurgebied op korte afstand van het glastuinbouwgebied. Ter plaatse van die natuurgebieden is in het MER ook geconstateerd dat er onder meer verstoringsgevoelige vogels voorkomen.

Aanpassing juridische regeling in het bestemmingsplan

Het bestemmingsplan Glastuinbouwgebied Kanaalzone is tot stand gekomen onder de oude Wet op de Ruimtelijke Ordening en voldoet dus niet aan de ruimtelijke ordeningsstandaarden waaraan bestemmingsplannen tegenwoordig moeten voldoen: SVBP2012, STRI2012, enz. Herziening van een dergelijk oud plan is alleen mogelijk wanneer er geen bestemmingen worden vervangen (Artikel 8.1.2. Bro).

Gezien het doel van de gewenste aanpassing van het bestemmingsplan kan aan deze voorwaarde worden voldaan en is dan ook gebruik gemaakt van de mogelijkheid om het geldende bestemmingsplan partieel te herzien. De bestemmingen (die zijn aangegeven op de plankaarten) worden niet vervangen door andere bestemmingen.

In deze partiële herziening wordt (enkel en alleen) de redactie van artikel 5 (bestemming Glastuinbouwdoeleinden) lid 1, onder a, aangepast waarbij het afschermingspercentage van ten minste 95% geldt bij een lichtsterkte van maximaal 15.000 lux per m². Het bestemmingsplan is op dit punt aldus strenger voor de toepassing van assimilatiebelichting in de nanacht dan het Activiteitenbesluit milieubeheer.

De overige voorschriften van het bestemmingsplan blijven onverkort van toepassing op het plangebied. Voor de duidelijkheid is dit in de voorschriften van deze herziening expliciet aangegeven.

Omdat ook een herziening van een bestemmingsplan dat onder de oude Wet op de Ruimtelijke Ordening is vastgesteld langs elektronische weg beschikbaar moet worden gesteld (op www.ruimtelijkeplannen.nl) is een verbeelding nodig waaraan de voorschriften worden gekoppeld.

In artikel 3.2.1 Bro zijn standaardregels opgenomen met betrekking tot het overgangsrecht voor bouwwerken en gebruik. Deze voorgeschreven bepalingen maken onderdeel uit van onderhavige herziening en gelden uitsluitend voor het plangebied van de herziening. In artikel 3 is een vervangende gebruiksbepaling opgenomen waarin is geregeld dat toepassing van assimilatieverlichting dat in strijd is met voorliggende herziening, maar niet strijdig is met het bestemmingsplan Glastuinbouw Kanaalzone, niet onder het overgangsrecht valt.

In artikel 3.1.6. van het Bro is bepaald dat in de toelichting van het bestemmingsplan een beschrijving moet worden opgenomen van de wijze waarop maatschappelijke organisaties en burgers bij de voorbereiding van het bestemmingsplan zijn betrokken. Er is geen aparte inspraakprocedure gevoerd maar voorafgaand aan de terinzagelegging van het ontwerp van de herziening zijn de ondernemers van de glastuinbouwbedrijven en de dorpsraad Westdorpe geïnformeerd over de planaanpassing.

De verplichting om tijdens de voorbereiding van een bestemmingsplan overleg te plegen met instanties die betrokken zijn bij de zorg voor de ruimtelijke ordening of belast zijn met de behartiging van belangen welke in het plan in het geding zijn is vastgelegd in artikel 3.1.1 van het Bro. Het ontwerpbestemmingsplan is toegezonden naar de Veiligheidsregio Zeeland, het Waterschap Scheldestromen en de provincie. Geen van deze instanties hebben inhoudelijke opmerkingen op het plan gemaakt.

Het ontwerpbestemmingsplan heeft tevens van 20 juli tot en met 30 augustus 2017 ter inzage gelegen voor de vaststellingsprocedure. In de periode van terinzagelegging is 1 zienswijze kenbaar gemaakt. Deze zienswijze is verwoord en beantwoord in de antwoordnota zienswijzen en ambtshalve aanpassingen bestemmingsplan Glastuinbouwgebied - herziening 2017 die als bijlage 1 is toegevoegd aan deze toelichting. De zienswijze heeft niet geleid tot aanpassing van deze herziening. Wel heeft er een ambtshalve aanpassing plaatsgevonden. Toegevoegd is een vervangende gebruiksbepaling in artikel 3.